[Schwiebus.pl - ¦wiebodzin na starych kartach pocztowych, stare pocztówki, widokówki, kartki pocztowe]
Google
szukaj:
Menu g³ówne
strona g³ówna
strona artyku³ów
strona newsów
forum
ksiêga go¶ci
katalog stron
family tree
schwiebus.2002
schwiebus.2004
Ostatnio dodane
Zamkniêty o³tarz
Sukiennik ¶wieb...
Portret miasta ...
Podró¿e Pekaesem ...
Spod przymkniêtych ...
Los Sióstr ze Schwiebus
Tajemnice ...
Boromeuszki cd.
Historia zmian..
Sala Gotycka
Wernhera ¶cie¿kami
Kreatywni inaczej ..
Od legendy do ..
¦wiebodziñska legenda
Inskrypcja z 1735
Jakub Schickfus
Obrazki z przesz³o¶ci
Publikacje..
¦wiebodziñskie lecznictwo
Szpital
Wokó³ Ratusza
Odkrycie krypty
Bibliografia
Plac w przebudowie
Najazd na Ratusz
Dekret mianowania
Nowa twarz rynku
Na bruk nie wjedziesz
Odnówmy kamienice
Konsultacje
Hubertus Gabriel
Robert Balcke
Ruch wokó³ ratusza
Czasowy zarz±d
Przesiedleñcy 1945
Izba pami±tek
Wiekowe znaleziska
Spór wokó³ ratusza
Co dalej ze starówk±?
Granit pod ratuszem
Kronika Schickfusa
Pocz±tki - podsumowanie
Pocz±tki o¶wiaty
Najazd Zb±skiego
Maciej Kolbe
¦wiebodziñska "Solidarno¶æ"
Szcz±tki ¶w. Jerzego
Pieni±dze na ratusz
Pocz±tki o¶wiaty
Granit w ¶ródm..
Sulechów retro
Nowy Rok
¯ycie religijne
Odpolitycznianie ...
Ulice do poprawki
Wie¿a Bismarcka
Ko¶ció³ pw. ¶w. M.A.
Ko¶ció³ pw. N.M.P. K.P.
Zamek ...
Eberhard Hilscher
Baron J.H. v. Knigge
Z ¿ycia mieszczan
¦wiadectwo urodzenia
Sukiennictwo w dziejach
¯ary inwestuj± w starówkê
Strajk w Lubogórze w 1981 r.
Pocz±tki edukacji szkolnej
Pierwsze, szkolne lata
Kresy
Koniec niemieckiego panowania
Dramatyczne wydarzenia
Historyczne pocz±tki
Ratusz siê sypie
Schwiebüssen Schwibus
Dialog a badania arche
Unikalne Cmentarzyska
100 lat temu - 1904 r.
100 lat temu - 1902 r.
Aktualizacje
Ogólniak
Cmentarz miejski
Dekomunizacja ulic
PKP chce likwidowaæ..
Przesiedleñcy 1945
100 lat temu - 1906 r.
Spu¶cizna po Hilscherze
Dworzec z horroru
Piszczyñski Zenon
M. v. Knobelsdorff
Archeologia okolic
J.K. Sobociñski
Katalog C&Co.™
A.D. 2012
zbiór w³asny
katalog ulic
ostatnio dodane

2012-04-15
C&Co.™ 1208
C&Co.™ 1207
C&Co.™ 1206
C&Co.™ 1205
C&Co.™ 1204
C&Co.™ 1203
C&Co.™ 1202
C&Co.™ 1201
2012-04-05
C&Co.™ 1200
C&Co.™ 1199
C&Co.™ 1198
C&Co.™ 1197
C&Co.™ 1196
C&Co.™ 1195
C&Co.™ 1194
C&Co.™ 1193
C&Co.™ 1192
C&Co.™ 1191
C&Co.™ 1190
2012-03-30
C&Co.™ 1189
C&Co.™ 1188
C&Co.™ 1187
C&Co.™ 1186
C&Co.™ 1185
C&Co.™ 1184
C&Co.™ 1183
C&Co.™ 1182
C&Co.™ 1181
C&Co.™ 1180
C&Co.™ 1179
C&Co.™ 1178
C&Co.™ 1177
C&Co.™ 1176
C&Co.™ 1175
C&Co.™ 1174
C&Co.™ 1173
C&Co.™ 1172
C&Co.™ 1171
C&Co.™ 1170
C&Co.™ 1169
C&Co.™ 1168
C&Co.™ 1167
2012-03-22
C&Co.™ 1166
C&Co.™ 1165
C&Co.™ 1164
C&Co.™ 1163
C&Co.™ 1162
C&Co.™ 1161
C&Co.™ 1160
C&Co.™ 1159
C&Co.™ 1158
C&Co.™ 1157
C&Co.™ 1156
C&Co.™ 1155
C&Co.™ 1154
C&Co.™ 1153
C&Co.™ 1152
C&Co.™ 1151
C&Co.™ 1150
2012-03-12
C&Co.™ 1149
C&Co.™ 1148
C&Co.™ 1147
C&Co.™ 1146
C&Co.™ 1145
C&Co.™ 1144
C&Co.™ 1143
C&Co.™ 1142
C&Co.™ 1141
C&Co.™ 1140
C&Co.™ 1139
C&Co.™ 1138
C&Co.™ 1137
C&Co.™ 1136
C&Co.™ 1135
C&Co.™ 1134
C&Co.™ 1133
C&Co.™ 1132
C&Co.™ 1131
C&Co.™ 1130
C&Co.™ 1129
C&Co.™ 1128
C&Co.™ 1127
C&Co.™ 1126
C&Co.™ 1125
2012-03-03
C&Co.™ 1124
C&Co.™ 1123
C&Co.™ 1122
C&Co.™ 1121
C&Co.™ 1120
C&Co.™ 1119
2012-02-27
C&Co.™ 1118
C&Co.™ 1117
C&Co.™ 1116
2012-02-26
C&Co.™ 1115
C&Co.™ 1114
C&Co.™ 1113
C&Co.™ 1112
C&Co.™ 1111
C&Co.™ 1110
2012-02-25
C&Co.™ 1109
C&Co.™ 1108
C&Co.™ 1107
C&Co.™ 1106
C&Co.™ 1105
C&Co.™ 1104
C&Co.™ 1103
C&Co.™ 1102
C&Co.™ 1101
C&Co.™ 1100
2012-02-19
C&Co.™ 1099
C&Co.™ 1098
C&Co.™ 1097
C&Co.™ 1096
C&Co.™ 1095
2012-02-17
C&Co.™ 1094
C&Co.™ 1093
C&Co.™ 1092
C&Co.™ 1091
C&Co.™ 1090
C&Co.™ 1089
C&Co.™ 1088
C&Co.™ 1087
C&Co.™ 1086
C&Co.™ 1085
2012-02-13
C&Co.™ 1084
C&Co.™ 1083
C&Co.™ 1082
2012-02-12
C&Co.™ 1081
C&Co.™ 1080
C&Co.™ 1079
C&Co.™ 1078
C&Co.™ 1077
C&Co.™ 1076
C&Co.™ 1075
C&Co.™ 1074
C&Co.™ 1073
C&Co.™ 1072
2012-02-11
C&Co.™ 1071
C&Co.™ 1070
C&Co.™ 1069
C&Co.™ 1068
C&Co.™ 1067
C&Co.™ 1066
C&Co.™ 1065
C&Co.™ 1064
C&Co.™ 1063
C&Co.™ 1062
C&Co.™ 1061
Katalog C&Co.™
A.D. 2007
2007-03-12
C&Co.™ 1057
C&Co.™ 1056
C&Co.™ 1055
C&Co.™ 1054
C&Co.™ 1053
C&Co.™ 1052
C&Co.™ 1051
2007-03-11
C&Co.™ 1050
C&Co.™ 1049
C&Co.™ 1048
C&Co.™ 1047
C&Co.™ 1046
C&Co.™ 1045
C&Co.™ 1044
C&Co.™ 1043
C&Co.™ 1042
C&Co.™ 1041
C&Co.™ 1040
C&Co.™ 1039
C&Co.™ 1038
C&Co.™ 1037
C&Co.™ 1036
C&Co.™ 1035
C&Co.™ 1034
C&Co.™ 1033
C&Co.™ 1032
C&Co.™ 1031
C&Co.™ 1030
C&Co.™ 1029
C&Co.™ 1028
C&Co.™ 1027
C&Co.™ 1026
C&Co.™ 1025
C&Co.™ 1024
C&Co.™ 1023
C&Co.™ 1022
C&Co.™ 1021
C&Co.™ 1020
C&Co.™ 1019
C&Co.™ 1021
C&Co.™ 1020
C&Co.™ 1019
C&Co.™ 1018
2007-03-08
C&Co.™ 1017
C&Co.™ 1016
C&Co.™ 1015
C&Co.™ 1014
C&Co.™ 1013
C&Co.™ 1012
C&Co.™ 1011
C&Co.™ 1010
C&Co.™ 1009
C&Co.™ 1008
C&Co.™ 1007
C&Co.™ 1006
C&Co.™ 1005
C&Co.™ 1004
C&Co.™ 1003
2007-03-06
C&Co.™ 1002
C&Co.™ 1001
C&Co.™ 1000
C&Co.™ 0999
C&Co.™ 0998
C&Co.™ 0997
C&Co.™ 0996
C&Co.™ 0995
C&Co.™ 0994
C&Co.™ 0993
C&Co.™ 0992
C&Co.™ 0991
C&Co.™ 0990
C&Co.™ 0989
C&Co.™ 0988
C&Co.™ 0987
C&Co.™ 0986
C&Co.™ 0985
C&Co.™ 0984
C&Co.™ 0983
C&Co.™ 0982
C&Co.™ 0981
C&Co.™ 0980
C&Co.™ 0979
C&Co.™ 0978
C&Co.™ 0977
C&Co.™ 0976
2007-03-02
C&Co.™ 0975
C&Co.™ 0974
C&Co.™ 0973
C&Co.™ 0972
C&Co.™ 0971
C&Co.™ 0970
C&Co.™ 0969
C&Co.™ 0968
C&Co.™ 0967
C&Co.™ 0966
C&Co.™ 0965
C&Co.™ 0964
C&Co.™ 0963
C&Co.™ 0962
C&Co.™ 0961
C&Co.™ 0960
C&Co.™ 0959
C&Co.™ 0958
C&Co.™ 0957
Inne
forum
kontakt
bannery
download
logowanie
rekomenduj nas
Menu u¿ytkownika
Nie masz jeszcze konta? Mo¿esz sobie za³o¿yæ!
subskrypcja
informacje o zmianach na twój mail!
Artyku³y > Ulice wczoraj i dzi¶ > Kreatywni inaczej

Kreatywni inaczej

Dzieñ za Dniem
Wydanie 51 [514] z dnia 21 grudnia 2011 r.
Panowie Radni, proponujê zajaraæ, na kreatywno¶æ ;-)

Tytu³ jest cytatem – g³osem czytelnika miejskiego portalu „Okolice Najbli¿sze”

Gdyby Kubu¶ – mój przem±drza³y wnuk z Wroc³awia, czytaj±c nazwê ulicy – spyta³: "Dziadku, kto to by³ Lech Wierusz?" Odpowiedzia³bym z dum±, ¿e to ¦wiebodzinianin 40-lecia. Lekarz, który prostowa³ krêgos³upy i przed³u¿a³ nogi dzieciom z ca³ej Polski.

Ulice zaczêto oficjalnie nazywaæ u schy³ku Rzeczpospolitej w 1770 r., w Warszawie, za spraw± Andrzeja Lubomirskiego – marsza³ka wielkiego koronnego. Na pocz±tku by³y to nazwy zwyczajowe – nawi±zywa³y do postaci powszechnie znanych. Wywodzi³y siê te¿ od mieszkaj±cych tam rzemie¶lników, st±d M³yñska, Garbarska, Cegielniana. Czêsto znany budynek stanowi³ o nazwie ulicy, np. Ko¶cielnej, Szpitalnej, Szkolnej. Topografia decydowa³a o Jeziorowej, Kolejowej, Podgórnej, Przy Torze, Za Grobl± itd. Ulice wylotowe nazywane by³y od miejscowo¶ci, do których wyprowadza³y podró¿nych.

Ka¿da z nazw – szczególnie zwyczajowych – utrwala³a postaci historyczne w tym wywodz±ce siê ze ¶rodowiska. W Wolsztynie mam przyjaciela na ul. Gajewskich. Od lat obiecujê sobie spytaæ go, kto zacz byli bracia Gajewscy i czym zas³u¿yli siê Wielkopolsce.

W ¦wiebodzinie w 1945 r. czê¶æ nazw ulic pozostawiono, t³umacz±c nazwy jako kalki np. Krossenerstraβe na Kro¶nieñsk± (dzi¶ Sikorskiego), Glogauerstraβe na G³ogowsk±, Züllichaustraβe na Sulechowsk±, ale Brätz Straβe (do Brójec) zmieniono na Poznañsk±. Ulice twórców pozostawiono ludziom kultury np. Goethestraβe – Mickiewicza, Schillerstraβe – Matejki, Lessingstraβe – Krasiñskiego (por. www.schwiebus.pl/articles.php?id=10#ab.)

Gdy wieje wiatr historii, zmieniaj± siê rz±dy, granice, nazwy placów. Niegdy¶ ul. Szeroka, po 1933 r. zmieni³a siê w Adolf Hitlerstraβe, by staæ siê ulic± Stalina, a po 5 III 1953 r. ulic± 22 Lipca (na cze¶æ Manifestu PKWN), wreszcie – po przemianach w 1989 r. – otrzymaæ imiê Pi³sudskiego. Wówczas ul. Armii Czerwonej zmieniono na Wojska Polskiego, ul. Obroñców Stalingradu na Wa³ow± oraz, nie wiedzieæ dlaczego, chybiono, wybieraj±c patrona ulicy ¯ymierskiego – w miejsce Feliksa Dzier¿yñskiego.

Dyrektor tut. Muzeum, Marek Nowacki, w swym memorandum do radnych (1993) zauwa¿y³, ¿e kilka nazw siê powtarza, np. os. ¯aków i ul. ¯aków, os. S³oneczne i ul. S³oneczna, os. £u¿yckie i ul. £u¿ycka. Zaproponowa³ wiêkszo¶æ spo¶ród 27 zmian i uzupe³nieñ. Przyk³adowo mieszkañcy ¦wierczewskiego mieszkaliby na ¯ó³kowskiej (od nazwy wsi Salkau – ¯ó³ków, niegdy¶ granicz±cej z miastem). Apelowa³ te¿: „(…)ka¿da zmiana powinna byæ przemy¶lana, rozwa¿ona, poddana publicznej dyskusji”.

Niegdysiejsza Gazeta Powiatowa, najczê¶ciej g³osem Bo¿eny Sieciechowicz, na swych ³amach podnosi³a postulat zmiany ulic, k³ad±c szczególny nacisk na trzy z nich: gen. ¦wierczewskiego, Roli-¯ymierskiego i Walki M³odych – [w:] Gracjan Wrembel: „Ulice bandytów” nr 5/113/ maj 2001 r.). W tej kwestii mój kolega – Zdzis³aw G. twierdzi, ¿e ulic bandytów jest wiêcej. Mieszka za biurowcem LFM, na Partyzanckiej, a ta w jego dowolnym t³umaczeniu to dawna Banditen Straβe!

Rada wraz z burmistrzem odwleka³a zmiany, t³umacz±c to kosztami (akty notarialne, piecz±tki, akty prawne firm, wpisy do ewidencji, dowody osobiste czy prozaiczna wymiana oznakowañ budynków). Przyk³adowo: na ul. ¦wierczewskiego mieszka ok. 1.100 osób i dzia³a tu 169 firm (2001 r.).

Regionalista – Wies³aw Zdanowicz, rozwa¿aj±c kwestiê nazewnictwa ulic zauwa¿y³, ¿e: „W nowych nazwach nie uwzglêdniono jednak zwi±zku z przesz³o¶ci± miasta i tradycj±, nie wykorzystano tak¿e nazwisk wielkich ¶wiebodzinian, znanych poza granicami kraju, a zapomnianych w rodzinnym mie¶cie” [w:] ¦wiebodzin na mapach 1302-1992, wyd. ¦DK).

Nowe uliczki os. Po³udniowego wytyczone za hipermarketem „Tesco” przybra³y, nie wiedzieæ dlaczego, nazwy: Cisowa, Modrzewiowa, Sosnowa, ¦wierkowa, Lipowa, choæ siê prosi³o, by tê ostatni± z racji patrona szko³y nr 6 nazwaæ imieniem Kornela Makuszyñskiego. Podobnie zabrak³o wyobra¼ni tym, którzy uczcili now± nawierzchniê uliczki ³±cz±cej Cegielnian± z Sobieskiego, nazywaj±c j± Brukow±, oraz ³uk za najnowsz± „Biedronk±”, nazywaj±c tê czê¶æ dot. ulicy Konarskiego ulic± £ukow±. Prze¶miewca móg³by spytaæ, kto zacz Brukow i £ukow – mo¿e to radzieccy genera³owie, wyzwoliciele Schwiebus?

Do postaci dra L. Wierusza, którego wymieni³em na wstêpie, móg³bym dodaæ pedagogów: W. ¯arnowskiego, Z. J. Kêdzierskich, ¦wiebodziñski Zwi±zek Kresowian, ksiê¿y pracuj±cych tu po 30 lat: P. Janika i B. Pacygê, a mo¿e którego¶ z burmistrzów: St. B³aszaka, G. Antonowicza, H. Panufnika, Cz. Gordzelewskiego. Kandydatury podajê a vista, pierwsze z brzegu. Iker Casillas, bramkarz Realu Madryt, ma uliczkê w rodzinnym miasteczku Mòstoles. Mo¿e tak± winien mieæ nasz mistrz ¶wiata – Zdzis³aw Hoffmann? Wreszcie: przyszed³ ju¿ czas, by zwi±zki Czes³awa Wydrzyckiego – Niemena ze ¦wiebodzinem, które manifestujemy, pokazuj±c go¶ciom ³aweczk± pod ratuszem, potwierdziæ ulic± jego imienia!

To ma³o kosztuje: gazety lokalne i portal www.okolicenajblizsze.pl mog± przeprowadziæ plebiscyt na nazwy ulic i wtedy „mo¿e uniknêliby takiej kompromitacji swojej "kreatywno¶ci" naszych (bez)Radnych”, jak pisze internauta na stronach red. A. Lichuty. Nie od rzeczy by³aby komisja sta³a ds. nazewnictwa przy Wydziale GKiM UM.

Z ul. Bocznej wejdê na Podgórn±, by pokonuj±c ul. Strom±, znale¼æ siê na ul. Na Skarpie – to ma sens, bior±c pod uwagê pagórki w okolicy os. ¯aków. Nijak nie wiem, jak radni 28.10.2011 r. ulicê Sadow± zbratali z Gronow±, zamykaj±c to zgrabnie – niczym wó³ z karet± – ul. Do¿ynkow± na po³udnie od ul. Lipowej (w Poznaniu na Do¿ynkowej – za Cytadel± – jest kilka akademików – mo¿e który¶ mia³ tam sympatiê?).

Chcia³bym mieszkaæ na ul. Jolki (przeboju Felicjana Andrzejczaka) – dlaczego nie! Mo¿e Eberhard Hilscher – honorowy obywatel miasta le¿±cy pod platanami tut. cmentarza – berliñski pisarz, historyk, krytyk (m³odo¶æ spêdzi³ w Schwiebus) zas³u¿y³ na ulicê? U¶miechaj±c siê, mo¿na powiedzieæ, ¿e taki patron by³by ³atwy do wymówienia Niemcom z centrali firmy „Recaro”, która przy Do¿ynkowej rozpoczê³a budowê.

Jak wieszcz± „Okolice najbli¿sze” tzw. spinka od sadu do nowej „Mrówki” (czê¶æ drogi woj. 276 do wêz³a na S3) ma siê nazywaæ ul. S³owiañsk±! (Przy okazji: ten market móg³by stan±æ po drugiej stronie jezdni, nie deprecjonuj±c warto¶ci pobliskich willi).

Mam wielki szacunek dla braci S³owian i historii staro¿ytnej ziem polskich, ale proszê wybaczyæ: 800 metrowa ulica musi honorowaæ ¶wiebodzinian, bo inaczej ze S³owiañskiej, podobnie jak z Brukowej i £ukowej, bêdziemy mieli tyle, co psy z lotu £ajki w kosmos…

Kazimierz Gancewski – Tutejszy

PS. Przed rokiem 1970, gdy moje technikum wybudowano przy polnej uliczce bez nazwy, zwróci³em siê na lekcji mechaniki do dyrektora TM Jana Korbelaka (1929-1994), ¿e trzeba to zmieniæ. Odpar³ z u¶miechem: „Ucz siê pilnie, kiedy¶ nazwiemy j± twoim imieniem!”. Trzyma³em go za s³owo, póki nie pokona³ go ¶miertelny zator…

A tymczasem do domu doje¿d¿am dawn± Kutschlauer Straβe (Kutschlau/Chociule), która na starej widokówce przecina tory kolejowe! (Obni¿ono j± pó¼niej, by wesz³a pod wiadukt przy pa³acyku von Sallet – wdowy po wybitnym numizmatyku.) Przy „Biedronce” skrêcam w dawn± ul. Hindenburga i przecinaj±c d. Goethestraβe i Lessingstraβe, doje¿d¿am na os. Kopernika, które na pocz±tku lat 70-tych by³o buraczanym polem.



komentarz[0] |

© 2001-2012 by Robert Ziach C&Co. A.G.™ ® 2012 by Schwiebus.pl
Wszelkie prawa zastrze¿one.

0.007 | powered by jPORTAL 2