Na stronie internetowej Pana Wiesława Długosza www.dokumentyslaska.pl pod pozycją „F.B. Wernher” odnajdujemy rysunki osiemnastowiecznego Śląska, a wśród nich rysunki takich miejscowości jak Paradyż, Borów, Lubrza, Ołobok, Szczaniec i oczywiście Świebodzin. Jest to pozycja godna uwagi ze względu na swe niewątpliwe walory estetyczne. „Ilustrowana Topografia Śląska z lat 1744-1768” autorstwa Fryderyka Bernarda Wernhera jest dziełem zawierającym 2742 strony odręcznie sporządzonych opisów oraz 1183 kolorowanych akwarelą rysunków wykonanych piórkiem z czego 1041 dotyczyły Śląska w obecnych granicach.

Autor serwisu ukazuje na swojej stronie po raz pierwszy wszystkie rysunki Wernhera, które po oczyszczeniu oddają charakter tamtej epoki. Jak podaje Pan Wiesław Długosz „Jego (Wernhera) rysunki są barwną historią obiektów, których nierzadko już nie ma, a wiele z nich zostało przebudowanych.”

Jest coś niesamowitego w starych pocztówkach, rycinach, rysunkach takich jak te, nakreślonych ręką zakochanego w otaczającym go świecie podróżnika. Niewiele potrzeba wyobraźni, żeby podążać dawno nieistniejącymi ścieżkami wśród łąk i poletek, które dziś drzemią pod fundamentami naszego miasta – chociaż nie wszystkie, nasz ogródek jest wciąż otwartą przestrzenią, tak jak 300 lat temu :) ...

Z rękopisów inżyniera porucznika F.B. Wernhera pozostało dotąd pomimo strat wojennych 5 tomów Topografii Śląska, zawierających 2742 strony własnoręcznego pisma i 1183 jego kolorowanych akwarelą rysunków piórkiem, z czego 1041 dotyczyły Śląska w obecnych granicach.

F.B. Wernher urodził się w 1688 r. we wsi Topola, własności cystersów z Kamieńca Ząbkowickiego. Dzięki nim mógł uczęszczać do szkoły średniej w Nysie, której jednak nie skończył gdyż wrodzona pasja do podróży, przygód i rysowania pociągnęła go w świat. Wśród wędrówek po kraju i wśród tworzenia umiłowanej Topografii Śląska (między 1744 a 1758, a kopii głównie między 1762 i 1768 r.) - dożył 90 r. życia. W 70-tym ożenił się powtórnie, zmarł ok. 1778 r. zupełnie zapomniany.

Jego rysunki są barwną historią obiektów, których nierzadko już nie ma, a wiele z nich zostało przebudowanych.

Określenia miejscowości oraz opisy obiektów opracowano na podstawie "Materiałów ikonograficznych do urbanistyki i architektury w zachowanych tomach "Topografii" F.B. Wernhera" W. Kalinowskiego i S. Trawkowskiego, z moimi poprawkami.

Wiesław Długosz
www.dokumentyslaska.pl

Fryderyk Bernard Wernher - Ilustrowana Topografia Śląska z lat 1744-1768

Świebodzin

Plan von der Stadt Schwiebus - Widok miasta z lotu ptaka

Schwibussen in Prospect - Widok miasta

Stadt Pfarr Kirche in Schwiebusen - Kościół parafialny, widok ogólny

Bethaus in Schwibs - Zbór, widok ogólny

Das Schlos in Schwibsen - Zamek, widok ogólny

Rathaus in Schwiebusen - Ratusz, widok ogólny