[Schwiebus.pl - ¦wiebodzin na starych kartach pocztowych, stare pocztówki, widokówki, kartki pocztowe]
Google
szukaj:
Menu g³ówne
strona g³ówna
strona artyku³ów
strona newsów
forum
ksiêga go¶ci
katalog stron
family tree
schwiebus.2002
schwiebus.2004
Ostatnio dodane
Zamkniêty o³tarz
Sukiennik ¶wieb...
Portret miasta ...
Podró¿e Pekaesem ...
Spod przymkniêtych ...
Los Sióstr ze Schwiebus
Tajemnice ...
Boromeuszki cd.
Historia zmian..
Sala Gotycka
Wernhera ¶cie¿kami
Kreatywni inaczej ..
Od legendy do ..
¦wiebodziñska legenda
Inskrypcja z 1735
Jakub Schickfus
Obrazki z przesz³o¶ci
Publikacje..
¦wiebodziñskie lecznictwo
Szpital
Wokó³ Ratusza
Odkrycie krypty
Bibliografia
Plac w przebudowie
Najazd na Ratusz
Dekret mianowania
Nowa twarz rynku
Na bruk nie wjedziesz
Odnówmy kamienice
Konsultacje
Hubertus Gabriel
Robert Balcke
Ruch wokó³ ratusza
Czasowy zarz±d
Przesiedleñcy 1945
Izba pami±tek
Wiekowe znaleziska
Spór wokó³ ratusza
Co dalej ze starówk±?
Granit pod ratuszem
Kronika Schickfusa
Pocz±tki - podsumowanie
Pocz±tki o¶wiaty
Najazd Zb±skiego
Maciej Kolbe
¦wiebodziñska "Solidarno¶æ"
Szcz±tki ¶w. Jerzego
Pieni±dze na ratusz
Pocz±tki o¶wiaty
Granit w ¶ródm..
Sulechów retro
Nowy Rok
¯ycie religijne
Odpolitycznianie ...
Ulice do poprawki
Wie¿a Bismarcka
Ko¶ció³ pw. ¶w. M.A.
Ko¶ció³ pw. N.M.P. K.P.
Zamek ...
Eberhard Hilscher
Baron J.H. v. Knigge
Z ¿ycia mieszczan
¦wiadectwo urodzenia
Sukiennictwo w dziejach
¯ary inwestuj± w starówkê
Strajk w Lubogórze w 1981 r.
Pocz±tki edukacji szkolnej
Pierwsze, szkolne lata
Kresy
Koniec niemieckiego panowania
Dramatyczne wydarzenia
Historyczne pocz±tki
Ratusz siê sypie
Schwiebüssen Schwibus
Dialog a badania arche
Unikalne Cmentarzyska
100 lat temu - 1904 r.
100 lat temu - 1902 r.
Aktualizacje
Ogólniak
Cmentarz miejski
Dekomunizacja ulic
PKP chce likwidowaæ..
Przesiedleñcy 1945
100 lat temu - 1906 r.
Spu¶cizna po Hilscherze
Dworzec z horroru
Piszczyñski Zenon
M. v. Knobelsdorff
Archeologia okolic
J.K. Sobociñski
Katalog C&Co.™
A.D. 2012
zbiór w³asny
katalog ulic
ostatnio dodane

2012-04-15
C&Co.™ 1208
C&Co.™ 1207
C&Co.™ 1206
C&Co.™ 1205
C&Co.™ 1204
C&Co.™ 1203
C&Co.™ 1202
C&Co.™ 1201
2012-04-05
C&Co.™ 1200
C&Co.™ 1199
C&Co.™ 1198
C&Co.™ 1197
C&Co.™ 1196
C&Co.™ 1195
C&Co.™ 1194
C&Co.™ 1193
C&Co.™ 1192
C&Co.™ 1191
C&Co.™ 1190
2012-03-30
C&Co.™ 1189
C&Co.™ 1188
C&Co.™ 1187
C&Co.™ 1186
C&Co.™ 1185
C&Co.™ 1184
C&Co.™ 1183
C&Co.™ 1182
C&Co.™ 1181
C&Co.™ 1180
C&Co.™ 1179
C&Co.™ 1178
C&Co.™ 1177
C&Co.™ 1176
C&Co.™ 1175
C&Co.™ 1174
C&Co.™ 1173
C&Co.™ 1172
C&Co.™ 1171
C&Co.™ 1170
C&Co.™ 1169
C&Co.™ 1168
C&Co.™ 1167
2012-03-22
C&Co.™ 1166
C&Co.™ 1165
C&Co.™ 1164
C&Co.™ 1163
C&Co.™ 1162
C&Co.™ 1161
C&Co.™ 1160
C&Co.™ 1159
C&Co.™ 1158
C&Co.™ 1157
C&Co.™ 1156
C&Co.™ 1155
C&Co.™ 1154
C&Co.™ 1153
C&Co.™ 1152
C&Co.™ 1151
C&Co.™ 1150
2012-03-12
C&Co.™ 1149
C&Co.™ 1148
C&Co.™ 1147
C&Co.™ 1146
C&Co.™ 1145
C&Co.™ 1144
C&Co.™ 1143
C&Co.™ 1142
C&Co.™ 1141
C&Co.™ 1140
C&Co.™ 1139
C&Co.™ 1138
C&Co.™ 1137
C&Co.™ 1136
C&Co.™ 1135
C&Co.™ 1134
C&Co.™ 1133
C&Co.™ 1132
C&Co.™ 1131
C&Co.™ 1130
C&Co.™ 1129
C&Co.™ 1128
C&Co.™ 1127
C&Co.™ 1126
C&Co.™ 1125
2012-03-03
C&Co.™ 1124
C&Co.™ 1123
C&Co.™ 1122
C&Co.™ 1121
C&Co.™ 1120
C&Co.™ 1119
2012-02-27
C&Co.™ 1118
C&Co.™ 1117
C&Co.™ 1116
2012-02-26
C&Co.™ 1115
C&Co.™ 1114
C&Co.™ 1113
C&Co.™ 1112
C&Co.™ 1111
C&Co.™ 1110
2012-02-25
C&Co.™ 1109
C&Co.™ 1108
C&Co.™ 1107
C&Co.™ 1106
C&Co.™ 1105
C&Co.™ 1104
C&Co.™ 1103
C&Co.™ 1102
C&Co.™ 1101
C&Co.™ 1100
2012-02-19
C&Co.™ 1099
C&Co.™ 1098
C&Co.™ 1097
C&Co.™ 1096
C&Co.™ 1095
2012-02-17
C&Co.™ 1094
C&Co.™ 1093
C&Co.™ 1092
C&Co.™ 1091
C&Co.™ 1090
C&Co.™ 1089
C&Co.™ 1088
C&Co.™ 1087
C&Co.™ 1086
C&Co.™ 1085
2012-02-13
C&Co.™ 1084
C&Co.™ 1083
C&Co.™ 1082
2012-02-12
C&Co.™ 1081
C&Co.™ 1080
C&Co.™ 1079
C&Co.™ 1078
C&Co.™ 1077
C&Co.™ 1076
C&Co.™ 1075
C&Co.™ 1074
C&Co.™ 1073
C&Co.™ 1072
2012-02-11
C&Co.™ 1071
C&Co.™ 1070
C&Co.™ 1069
C&Co.™ 1068
C&Co.™ 1067
C&Co.™ 1066
C&Co.™ 1065
C&Co.™ 1064
C&Co.™ 1063
C&Co.™ 1062
C&Co.™ 1061
Katalog C&Co.™
A.D. 2007
2007-03-12
C&Co.™ 1057
C&Co.™ 1056
C&Co.™ 1055
C&Co.™ 1054
C&Co.™ 1053
C&Co.™ 1052
C&Co.™ 1051
2007-03-11
C&Co.™ 1050
C&Co.™ 1049
C&Co.™ 1048
C&Co.™ 1047
C&Co.™ 1046
C&Co.™ 1045
C&Co.™ 1044
C&Co.™ 1043
C&Co.™ 1042
C&Co.™ 1041
C&Co.™ 1040
C&Co.™ 1039
C&Co.™ 1038
C&Co.™ 1037
C&Co.™ 1036
C&Co.™ 1035
C&Co.™ 1034
C&Co.™ 1033
C&Co.™ 1032
C&Co.™ 1031
C&Co.™ 1030
C&Co.™ 1029
C&Co.™ 1028
C&Co.™ 1027
C&Co.™ 1026
C&Co.™ 1025
C&Co.™ 1024
C&Co.™ 1023
C&Co.™ 1022
C&Co.™ 1021
C&Co.™ 1020
C&Co.™ 1019
C&Co.™ 1021
C&Co.™ 1020
C&Co.™ 1019
C&Co.™ 1018
2007-03-08
C&Co.™ 1017
C&Co.™ 1016
C&Co.™ 1015
C&Co.™ 1014
C&Co.™ 1013
C&Co.™ 1012
C&Co.™ 1011
C&Co.™ 1010
C&Co.™ 1009
C&Co.™ 1008
C&Co.™ 1007
C&Co.™ 1006
C&Co.™ 1005
C&Co.™ 1004
C&Co.™ 1003
2007-03-06
C&Co.™ 1002
C&Co.™ 1001
C&Co.™ 1000
C&Co.™ 0999
C&Co.™ 0998
C&Co.™ 0997
C&Co.™ 0996
C&Co.™ 0995
C&Co.™ 0994
C&Co.™ 0993
C&Co.™ 0992
C&Co.™ 0991
C&Co.™ 0990
C&Co.™ 0989
C&Co.™ 0988
C&Co.™ 0987
C&Co.™ 0986
C&Co.™ 0985
C&Co.™ 0984
C&Co.™ 0983
C&Co.™ 0982
C&Co.™ 0981
C&Co.™ 0980
C&Co.™ 0979
C&Co.™ 0978
C&Co.™ 0977
C&Co.™ 0976
2007-03-02
C&Co.™ 0975
C&Co.™ 0974
C&Co.™ 0973
C&Co.™ 0972
C&Co.™ 0971
C&Co.™ 0970
C&Co.™ 0969
C&Co.™ 0968
C&Co.™ 0967
C&Co.™ 0966
C&Co.™ 0965
C&Co.™ 0964
C&Co.™ 0963
C&Co.™ 0962
C&Co.™ 0961
C&Co.™ 0960
C&Co.™ 0959
C&Co.™ 0958
C&Co.™ 0957
Inne
forum
kontakt
bannery
download
logowanie
rekomenduj nas
Menu u¿ytkownika
Nie masz jeszcze konta? Mo¿esz sobie za³o¿yæ!
subskrypcja
informacje o zmianach na twój mail!
Artyku³y > Z historii miasta i okolic > Schwiebüssen / Schwibus (¦wiebodzin)

Schwiebüssen / Schwibus (¦wiebodzin)




¦wiebodziñska Gazeta Powiatowa
Wydanie Nr 5 [149] maj 2004

W 1650 roku ukaza³o siê monumentalne dzie³o Matthäusa Meriana i Martina Zeillera pod tytu³em "Topografia Czech, Moraw i ¦l±ska". Oprócz opisu tych ziem, zawiera³o ono równie¿ wiele rycin z widokami miast, m. in. Wroc³awia, Legnicy, ¦widnicy, Cieszyna, K³odzka, a tak¿e ogólne mapy Czech, Moraw i ¦l±ska. W dziele tym po¶wiêcono tak¿e dwie strony miastu ¦wiebodzin, wykorzystuj±c m. in. informacje z wcze¶niejszych prac G. Brauna i J. Schickfusa.

[¦wiebodzin] w Ksiêstwie G³ogowskim po³o¿ony i zwykle nosz±cy ³aciñsk± nazwê Suebusium, przez Kromera zwany Suebodinum, to czasem Suebissena i Terra Suebuia, uwa¿any by³ za stare miasto i przypuszcza siê, ¿e nazwê [sw±] wzi±³ od Swebów albo Szwabów[1]. W obrêbie murów miasto nie jest szczególnie du¿e, ale przed obecn± wojn±[2] mia³o za wszystkimi trzema bramami rozleg³e przedmie¶cia. Przep³ywa przez nie strumieñ zwany Schwemme[3]. [Miasto] le¿y przy polskiej granicy za Odr±, 10 mil[4] na pó³noc od G³ogowa, na piêknej równinie i w nisko po³o¿onym miejscu. Posiada niepospolit± pszenno- ¿ytni± glebê, dobre ³±ki i sady owocowe; st±d ¿ywno¶ci wielka ilo¶æ i o z³y[5] pieni±dz zapewne nietrudno.
Du¿y ko¶ció³ parafialny jest tutaj cenn± budowl±, w ca³o¶ci murowan±, z okaza³± wysok± wie¿±, na której znajduje siê dok³adny mechanizm zegarowy z [w³asnym] zespo³em dzwonów: wielkim, ¶rednim i ma³ym. Przed obecn± wojn± ko¶ció³ zosta³ wewn±trz ozdobiony piêknym o³tarzem, kunsztown± ambon±, równie dobrymi organami i czterema ró¿ni±cymi siê emporami oraz okaza³± bibliotek±; [...].
[¦wiebodzin] poza miastem ma równie¿ piêkny, nowy cmentarz[6] w stylu lipskim, z alejkami i wieloma ró¿nymi grobowcami dooko³a. Murowana szko³a w mie¶cie zosta³a zbudowana w roku 1604. Podobnie wart obejrzenia jest królewski dom[7] i zamek, jak równie¿ ratusz z dwiema wie¿ami[8]. Niedaleko Bramy G³ogowskiej jest tak¿e dobrze utrzymana zbrojownia[9], a przed strzelnic± sta³ niedawno budynek bractwa kurkowego[10], mo¿e jeszcze [stoi]. Nadto w tych czasach wojennych nie mo¿na nic pewnego pisaæ o tego rodzaju sprawach.
Domy s± najczê¶ciej wykonane z drewna (i) wype³nione ceg³ami[11]. Wokó³ rynku i w kierunku Nowej Bramy maj± one podcienia[12], tak, ¿e mo¿na pod nimi przechodziæ ca³kiem sucho, tak samo za³atwiaæ sprawy i spacerowaæ. Miasto ma silne bramy i mocne mury, na których [s±] wielkie kamienne baszty, a pod nimi bagniste fosy. Tu¿ za zamkiem jest wielkie jezioro. Obok miasta znajduje siê równie¿ winnica; o pó³ mili st±d rozci±ga siê las; tam gnie¿d¿± siê czaple w wielkich stadach (i) tam pozyskuje siê piêkne pióropusze[13]. Znakiem miasta, zarz±dzanego przez radê [jest]: na bia³ym polu, u góry dwie wie¿e i miêdzy tym szczyt, poni¿ej orze³, ale ¶l±ski.
Doktor Jakub Schickfus, którego ojczyzn± jest ¦wiebodzin, powiada w obszernym opisie tego miasta (Kronika ¦l±ska, ks. 4, rozdz, 27, s. 161)[14], ¿e pe³ny obraz miasta bardzo wiernie oddany jest w nie¶miertelnym dziele Georga Brauna, czyli w Theatro urbium[15].
Margrabiowie z Brandenburgii k³ócili siê uparcie z Polakami o to miasto i to raz oni (margrabiowie), drugi raz Polacy je posiadali. Ostatecznie jest ono [w rêkach] królów w Czechach, po tym jak oni niedawno ¦l±sk otrzymali z powrotem[16] i ustaliwszy granice z s±siadami, wskazali je ksi±¿êtom g³ogowskim.
Po raz pierwszy wspomniano je w Roku Pañskim 1380. W³a¶nie wtedy zosta³o ono poddane ksiêciu na ¯aganiu[17]. Oko³o roku 1625 posiadali tutaj starostwo von Knobelsdorffowie jako swój zastaw. W czasie wojen, szczególnie w czasach króla Macieja Korwina na Wêgrzech, musia³o ono wiele znie¶æ; (i) potem to miasto, w czasie obecnej wojny, tak¿e ¿adna wrzawa nie ominê³a, lecz by³o odwiedzane przez obie [walcz±ce] strony. W roku 1522 i 1541 zosta³o ono niemal zupe³nie wypalone[18]. We wspomnianym ju¿ roku 1541 zosta³o tu wprowadzone wyznanie augsburskie.
O innych zdarzeniach, atakach [z³ej] pogody i temu podobnych mo¿na przeczytaæ w wy¿ej przedstawionej Kronice ¦l±skiej.

¬ród³o: S. G. Knispel, Geschichte der Stadt Schwiebus, von ihrem Ursprung an, bis auf das Jahr 1763, Züllichau 1765, s. 311-312; t³umaczenie W³odzimierz Zarzycki

¬ród³o: M. Merian, Topographia Bohemiae, Moraviae et Silesiae..., Frankfurt [nad Menem] 1650, s. 179-180; t³umaczenie M. Nowacki, J. Sobociñski.

[1] Problem pochodzenia nazwy miasta od Swebów lub Szwabów by³ czêsto podnoszony przez historyków niemieckich, aby udokumentowaæ jej germañskie ¼ród³o.
[2] Chodzi o wojnê trzydziestoletni± (1618-1648).
[3] Tj. P³awnica, inaczej Struga ¦wiebodziñska.
[4] 10mil = ok.70km.
[5] "Z³y" czyli "zepsuty" pieni±dz, tzn. pieni±dz o zani¿onej zawarto¶ci kruszcu lub fa³szywy.
[6] Chodzi o cmentarz ewangelicki za³o¿ony w latach 1602-1607 na gruntach przekazanych miastu przez mieszczanina Baltena Heine przy obecnej ul. ¦wierczewskiego.
[7] Czê¶æ mieszkalna (reprezentacyjna) zamku.
[8] Druga, pó³nocna wie¿a ratusza zosta³a rozebrana w 1827 r.
[9] Zbrojownia miejska mie¶ci³a siê w baszcie przy obecnej ul. Parkowej.
[10] Stara strzelnica, zlokalizowana za murami miejskimi, istnia³a od 1451 r.
[11] By³y to domy o konstrukcji szachulcowej (tzw. pruski mur).
[12] Do pierwszej wojny ¶wiatowej wiêkszo¶æ domów podcieniowych w ¦wiebodzinie zlikwidowano.
[13] Chodzi prawdopodobnie o jaki¶ rodzaj ozdób wykonywanych z ptasich piór.
[14] Mowa o dziele Jakuba Schickfusa „NewVermehrete Schlesische Chronica und Landes Beschreibung”, wydanym w Jenie w 1625 r.
[15] G. Braun, F. Hogenberg, „Civitates orbis terrarum”, tom V: „Theatro urbium”, Kölln [1600], s. 50.
[16] Prawdopodobnie chodzi tutaj o rok 1491, gdy ¦wiebodzin znalaz³ siê pod w³adz± Czech, po przej¶ciowej zale¿no¶ci od króla Wêgier Macieja Korwina; w 1508 r. miasto wraz z ksiêstwem g³ogowskim zosta³o w³±czone bezpo¶rednio do Korony Czeskiej.
[17] Pierwsza pisana wzmianka o ¦wiebodzinie pochodzi z roku 1302, natomiast w sk³ad ksiêstwa ¿agañsko-g³ogowskiego wszed³ ¦wiebodzin (ponownie) ju¿ w roku 1360.
[18] Mowa o dwóch wielkich po¿arach, które zniszczy³y prawie ca³e miasto.

Opracowanie Adam Gonciarz, Marek Nowacki.


komentarz[0] |

© 2001-2012 by Robert Ziach C&Co. A.G.™ ® 2012 by Schwiebus.pl
Wszelkie prawa zastrze¿one.

0.01 | powered by jPORTAL 2