www.schwiebus.pl

:: Sto lat temu w powiecie - rok 1905
Artyku³ dodany przez: schwiebu (2005-04-23 21:10:49)


Sto lat temu w powiecie

1905 to wed³ug zapisów w „Kalendarium dziejów ¦wiebodzina i okolic ...” Wies³awa Zdanowicza rok, w którym [...] Polacy stanowili wci±¿ 50 procent ogó³u absolwentów seminarium nauczycielskiego w Parady¿u. Jest to okres powstania ¶redniej szko³y dla dziewcz±t w ¦wiebodzinie, tj. obecnego liceum. £±cznie w tym czasie istnieje w mie¶cie 5 szkó³: trzy powszechne, szko³a ¶rednia dla dziewcz±t oraz gimnazjum realne. Ponadto miasto posiada 7 dróg wyjazdowych, 711 budynków, 9321 mieszkañców, w tym 250 posiadaczy telefonów. W pobli¿u obecnego liceum i urzêdu pracy znajdowa³a siê równie¿ bo¿nica ¿ydowska. Ponoæ spali³ j± w okresie powojennym stra¿ak – piroman. [...]
Natomiast Mieczys³aw Szylko, pracownik Archiwum Pañstwowego w Zielonej Górze oddzia³u w Wilkowie daje nam bli¿szy obraz tego co dzia³o siê dok³adnie sto lat temu w naszym mie¶cie. W cyklu „Z archiwum W” prezentowanym na ³amach ¦wiebodziñskiej Gazety Powiatowej – (nr 3[159] marzec 2005) w pierwszej czê¶ci swojego kalendarium przedstawia nam wydarzenia dzieñ po dniu pierwszego kwarta³u roku pañskiego 1905. Niesamowita opowie¶æ wyszperana z przepastnych zasobów archiwum. Osobi¶cie bardzo proszê o ci±g dalszy.




¦wiebodziñska Gazeta Powiatowa
Wydanie nr 3 [159] marzec 2005
Sto lat temu w powiecie

1 stycznia
Niespodziewane ¶nie¿yce i zamiecie powoduj± zak³ócenia kolejowe i drogowe (zapowiada siê trudny rok).

2 stycznia
Wiadomo¶æ o klêsce Rosjan pod Port Arthur i dostanie siê 32 tysiêcy ¿o³nierzy do niewoli japoñskiej.

5 stycznia
Og³oszenie przetargowe w³adz powiatowych na brukowanie 1120 m drogi z Kupienina do Ojerzyc, 426 m drogi do Wilkowa, 471 m drogi z O³oboku do £±kiego i 1050 m ze Sk±pego do £±kiego.

7 stycznia
Wprowadzenie 1 podatku od tworz±cych siê nowych parafii katolickich na mocy ustawy z 29 maja 1903 r. o diecezjach Ko¶cio³a katolickiego.

8 stycznia
Radosna wie¶æ o pokonaniu przez naszego dzielnego gen. von Trotha pól tysi±ca dzikich murzynów Hererów Namibii.

10 stycznia
Do naszego powiatu dotar³a loteria rozpisana na 2,5 min marek w z³ocie na Ligê Kolonialn±.

12 stycznia
Przetarg Wydzia³u Powiatowego na dostawê ¿wiru na przebudowê drogi z Sulechowa do Trzebiechowa 190 kubików. Sk±pe - Radoszyn 380 kubików, do Rosina 252 kubików.

15 stycznia
Rozpoczê³a dzia³alno¶æ Wojskowa Komisja Poborowa. Roczniki 1883-1885 z poszczególnych miejscowo¶ci mia³y siê stawiæ co do dnia i godziny wg okre¶lonego porz±dku.

16 stycznia
Niepokoje w Moskwie (do ksiêcia Sergiusza nieznani sprawcy oddali 3 strza³y rewolwerowe).

17 stycznia
Rozpocz±³ siê sezon polowañ na cietrzewie, jarz±bki, ba¿anty.

20 stycznia
W³a¶ciciel gospodarstwa w Sk±pym Eisermann zmar³ w szpitalu Joannitów w Sulechowie w wyniku wypadku z wozem konnym, wracaj±c podchmielony z targu.

21 stycznia
Wiadomo¶æ o uszkodzeniu wystrza³em armatnim kartacza fasady Pa³acu Zimowego w Petersburgu w dniu 19 stycznia.

22 stycznia
Kolejne niepokoj±ce wie¶ci z Petersburga poruszaj± opiniê mieszkañców; w Krwawej Niedzieli zginê³o ponoæ 2000 osób i 5000 jest rannych.
Kupiec Pan Stoicke ze Zb±szynia usilnie poszukuje swojego psa, oferuj±c wysok± nagrodê.

24 stycznia
Wiadomo¶æ o zastrzeleniu w Radomiu 3 oficerów rosyjskich przez nieznanych sprawców.

27 stycznia (pi±tek)
Uroczysto¶ci, zebrania i fety z okazji urodzin naszego umi³owanego cesarza.
Zarz±dzenie starosty Pana von den Becka o obowi±zku wyk³adania trutek w rejonie ³owieckim w Ojerzycach i Chociulach.

30 stycznia
Niepokoj±ce wie¶ci z Warszawy, wiele wystaw i okien rozbitych, sklepy na Marsza³kowskiej spl±drowane, barykady, strajki, zamkniêto szko³y.

1 lutego
Kontrola akt Urzêdu Stanu Cywilnego w ¦wiebodzinie.

3 lutego
Decyzja Pana Starosty o zwalczaniu pryszczycy w Szczañcu.

4 lutego
Pastor Leisterer ze Szczañca mianowany Inspektorem Szkolnym.

6 lutego
Ko³a kombatantów i weteranów naszego powiatu wchodzi³y w sk³ad 14 000 kó³ i 1,2 miliona cz³onków w ca³ej Rzeszy.

9 lutego
Wiadomo¶æ o zdemolowaniu przez poborowych dworca w Sosnowcu, ucieczkach m³odych ludzi do Niemiec, gro¼bie dywersji oraz konieczno¶ci bacznego uwa¿ania na obcych i cudzoziemców.

10 lutego
Niepokoje w £odzi w fabryce Scheidlera : 4 trupy i 68 rannych.

11 lutego
Zebranie Zwi±zku Gospodarzy Rolnych w restauracji "Markische Hof".

13 lutego
W prasie lokalnej og³asza siê 22 letnia wdowa z Berlina, bezdzietna z pó³ milionem marek kapita³u, poszukuj±ca solidnego i uczciwego mê¿czyzny do po¶lubienia.

15 lutego
So³tys wilkowski Pan Kramm zosta³ zatwierdzony przez S±d Wy¿szej Instancji (Landgericht) w Gubinie na ³awnika S±du w ¦wiebodzinie.

19 lutego
Winogrodnicy naszego powiatu wziêli udzia³ w zje¼dzie Ostdeutscher Weinbauverein w Czerwieñsku ko³o Zielonej Góry.

20 lutego
Zamkniêcie gospody "Mauscheln" w Torzymiu z powodu nielegalnej gry w karty, bez specjalnej koncesji.

21 lutego
Wielkie ¶niegi w Sudetach i Alpach.

22 lutego
Poszukuje siê mê¿czyzny w wieku 32-36 lat niskiego 1,60, jasnego blondyna z ma³± g³ow±, sprawcy okrutnego zamordowania m³odej dziewczyny na dworcu metra berliñskiego ZOO-Garten, który umkn±³ po¶cigowi.

1 marca
Nowe Sanatorium w Trzebiechowie oferuje swoje us³ugi chêtnym i rekonwalescentom.

2 marca
Rozporz±dzenia Pana Starosty celem zwalczenia epidemii pryszczycy w D±brówce Ma³ej, Szczañcu, Myszêcinie.

4 marca
Zakaz organizowania targu w Brójcach.
W zwi±zku ze ¶mierci± mistrza murarskiego Pana Pfaendera ze ¦wiebodzina na cz³onka zarz±du Zwi±zku Budowlanego Pó³nocno-Wschodniego wybrano mistrza murarskiego Pana Maxa Fechnera.
Wojskowa Komisja Poborowa przyjmuje samych mieszkañców ¦wiebodzina, wg okre¶lonego wcze¶niej porz±dku.

5 marca
Ksi±¿ê Henryk XXXIV Reuß z Trzbiechowa rozpocz±³ 3 semestr studiów w Heidelbergu.

7 marca
Inspektor Alfred Kerschner z maj±tku Myszêcin zosta³ naczelnikiem gminy.

10 marca
Wichury i zawieje, orkan w górach Harzu powoduje du¿e zniszczenia.

11 marca
Odda³ ¿ycie dla ojczyzny bohaterski podoficer Wilhelm Purmann syn wo¼nicy z ulicy Mi³ej, zmar³ z odniesionych ran w walkach pod Klein Nubis w Afryce.

12 marca
Kolejne niepokoj±ce wie¶ci z Rosji: naprzeciwko niemieckiej ambasady i katedry Izaaka w Petersburgu, wielka eksplozja, wylecia³y wszystkie szyby.

13 marca
Werbunek ochotników do 3 letniej s³u¿by w artylerii marynarki wojennej w bazie Kiautschou w Chinach.

14 marca
Wiadomo¶æ o ogromnym po¿arze w Nowym Jorku w dzielnicy polskich ¯ydów.

18 marca
Pan Starosta von der Beck og³osi³ przepisy reguluj±ce ochronê zabytków archeologicznych.

25 marca
Pomocnik pastora Leisterera ze Szczañca mianowany na pastora.

29 marca
Obrady Rady Powiatu.
Podatek powiatowy zwiêkszy³ siê o 30 %.

1 lipca
Niespotykane upa³y w powiecie. Temperatury dochodz± do 32°C, w nocy 22°C
Zakwit³y winogrona wydzielaj±c swój b³ogi i szczê¶liwy zapach.
Niepokoje mieszkañców budz± nadal trwaj±ce rozruchy i bunty w Rosji. W £odzi zastrzelono 30 robotników, dziêki postawie policmeistra Chrzanowskiego i genera³a kozackiego Marmusowa opanowano sytuacjê.
W Oddessie 1000 zabitych i 2000 rannych. Bunty marynarzy.

2 lipca
Obradowa³a w Berlinie Komisja Kolonizacyjna dla Afryki Po³udniowo-Zachodniej.

3 lipca
August Fischer z Rudgierzowic obchodzi³ w Zielonej Górze 25 lecie pracy Stra¿nika wie¿owego, w tym czasie pokona³ 2160000 stopni pracuj±c w nocy, w ¶nie¿yce, mrozy, burze i wichury.

4 lipca
Naszego mi³o¶ciwie panuj±cego Cesarza odwiedzi³ w Trayemunde na jachcie amerykañski miliarder Yanderbild.

5 lipca
Burze i wiatry wyrywa³y okna, niszczy³y dachy, po¿ary od piorunów w okolicznych wioskach.

7 lipca
Wiadomo¶æ o skazaniu przez carski s±d w £odzi 3 robotników pod¿egaj±cych do rozruchów.

8 lipca
W Kro¶nie Odrzañskim rozpoczê³y siê uroczysto¶ci 900-lecia pierwszej pisanej wzmianki o Thietmara z Merseburga i przemarszu wojsk cesarskich Henryka II przez nasz powiat do Miêdzyrzecza.

10 lipca
Do Kamerunu byli potrzebni osadnicy i kolejarze. Chêtni na wyjazd mogli siê zg³aszaæ u w³adz.

11 lipca
Ceny na ¿yto 14,80 Mk, kartofle 6,40 za kwintal; l kg mas³a 2 Mk l mendel jaj 0,90 Mk

12 lipca
Burze i opady: zgorza³a stodo³a w maj±tku rakowskim. Odra podnios³a siê o 100 cm.
Po¿ar w Cigacicach. W G³uchowie spali³a siê stodo³a ch³opa Fellera i s±siada Beckera.

15 lipca
Strajk murarzy w Zielonej Górze. W ¦wiebodzinie pogotowie strajkowe.

16 lipca
Zakoñczy³ siê udany eksport czarnych jagód do Anglii.

17 lipca
Ekshumacja na nowym cmentarzu ¶wiebodziñskim pochowanego w grudniu 1904 r. mistrza dekarskiego Scheidemanna.

18 lipca
Poszukiwania uciekiniera z wiêzienia miejskiego w Sulechowie Teofila Tuleckiego.

20 lipca
Wiadomo¶ci o wypadkach cholery w Wielkim Ksiêstwie Poznañskim.

24 lipca
Nieustanne deszcze niszcz± wiêkszo¶æ upraw zbo¿owych, szczególnie ¿yta.
Pierwsze objawy choroby winoro¶li (Perenospora)

25 lipca
Przyjacielskie spotkanie na jachcie 2 cesarzy (Wilhelma i Miko³aja II) budzi w mieszkañcach optymizm i widoki na lepsz± przysz³o¶æ w XX wieku.

26 lipca
W³adze powiatowe i gawied¼ wita³y Wielk± Ksiê¿n± W³adymirown±, która specjalna salonk± wracaj±c z Pary¿a raczy³a odwiedziæ Ksiê¿nê Reuss w Trzebiechowie i nowe sanatorium.

28 lipca
Po¿egnanie Wielkiej Ksiê¿nej W³adymirownej udaj±cej siê do Petersburga,

l sierpnia
Ci±g³e opady i ulewy, zimno.
S±d karny w Gubinie skaza³ ¶wiebodziñskiego dekarza Schuppa na 15 lat ciê¿kiego wiêzienia w Rawiczu za morderstwo.

3 sierpnia
Uroczyste Obchody Bractwa Strzeleckiego w Zielonej Górze.

4 sierpnia
W Odrze niedaleko Krosna z³owiono karpia o wadze 9 kg

7 sierpnia
W pi±tek, przy sprawdzaniu kupowanej m³ocarni, zgin±³ gospodarz Decker z Buczy.

8 sierpnia
Bankructwo kupca Wilhelma Ringa i wyrok s±dowy o licytacji.

9 sierpnia
Odwiedzaj±c Poznañ Nasz Cesarz przejecha³ specjalnym poci±giem przez ¦wiebodzin

10 sierpnia
Powróci³y upa³y, temperatura 33°C. Rozwój choroby winoro¶li.

11 sierpnia
Ostrze¿enie w³adz powiatowych przed wa³êsaj±cymi siê bandami Cyganów. W Kargowej u¿ywali przy rabunku rewolweru.

12 sierpnia
Poszukiwania dezertera sulechowianina urodzonego 10 maja 1882 r. rekruta Schmidta, który uciek³ z X Regimentu w Charlottenburgu

15 sierpnia
Wszystkie ko¶cio³y katolickie, a szczególnie fara Micha³a Archanio³a umajone i ozdobione.

16 sierpnia
Przeprawi³ siê przez Odrê pod Cigacicami 5 Regiment Artylerii Polnej Pobielskiego bior±cy udzia³ w manewrach V Armii.

17 sierpnia
Na placu ko¶cielnym w Sulechowie od strony Superintendentury odkryto groby masowe z czasów panowania d¿umy.

18 sierpnia
Przez Odrê pod Cigacicami przeprawi³ siê 5 Regiment Artylerii Konnej Podbielskiego

1 wrze¶nia
Po¿ar budynku starostwa w Kro¶nie Odrzañskim na Srebrnym Wzgórzu.

2 wrze¶nia
Tragiczna ¶mieræ 50-letniego robotnika Hacke z Sulechowa wci±gniêtego przez pas transmisyjny w fabryce Eichmanna.

3 wrze¶nia
Rozmowy pokojowe Rosji i Japonii daj± nadziejê na pokój ¶wiatowy.

4 wrze¶nia
Manewry wojskowe w powiecie. Manewry floty na Ba³tyku.

5 wrze¶nia
W Namibii major Meister przesun±³ siê 50 km od linii Zaris Nam, uwalniaj±c du¿e tereny od gro¼nych i dzikich Hotentotów.

6 wrze¶nia
Cena brykietu z wêgla brunatnego wynosi³a 60 fenigów za cetnar.

11 wrze¶nia
W Afryce pod Haruchos zgin±³ porucznik Lorenz z Kamienia.

15 wrze¶nia
Wielka Wystawa Zwi±zku Winogrodników Wschodnich Niemiec w Zielonej Górze, na któr± ¶ci±gaj± tysi±ce zwiedzaj±cych, w tym z naszego powiatu.

20 wrze¶nia
Zamkniêcie wystawy w Zielonej Górze i rozdanie nagród.

21 wrze¶nia
Rozruchy i niepokoje w Japonii.

25 wrze¶nia
Na Pomorzu na 246 przypadki cholery zmar³o 85 osób.

26 wrze¶nia
Og³oszono oficjalnie i urzêdowo, ze zgon dziecka w Rusinowie nast±pi³ z przyczyn naturalnych i nie by³ przypadkiem cholery.

27 wrze¶nia
Powiatowy Inspektor sanitarny zabroni³ korzystania wody z Odry, zarz±dzono jednocze¶nie ochronê ujêæ wody pitnej.

28 wrze¶nia
XXV lecie powstania Alumnatu w Sulechowie w obecno¶ci w³adz powiatowych, 300 go¶ci i absolwentów.

29 wrze¶nia
Wielkie porz±dki w mie¶cie i przygotowywanie ¦wiebodzina do Wielkiej Brandenburskiej Wystawy Ogrodniczo-Warzywnej w pa¼dzierniku.


30 wrze¶nia
Sezon strzelania na bekasy, dzikie kaczki, gêsi i ptactwo moczarowe.

Mieczys³aw Szylko

 




adres tego artyku³u: www.schwiebus.pl/articles.php?id=19