Ile zamieszania moÂże zrobiĂŚ maÂły, Âżelazny krzyÂż, najlepiej wie Piotr Wolanin, kierownik wykopalisk pod Sulechowem. Ten i wiele innych cennych przedmiotĂłw zobaczymy od poniedziaÂłku w muzeum w ÂŚwidnicy

Archeolodzy kilka miesiêcy sprawdzali ziemiê przy budowie obwodnicy Sulechowa. Przyjechali z Wroc³awia, Poznania, Krakowa. - Natrafiliœmy na obiekty datowane od mezolitu, przez wczesne œredniowiecze, do nowo¿ytnoœci - mówi Piotr Wolanin, archeolog z ¯ar, kierownik badaù i wspó³organizator wystawyw Muzeum w Œwidnicy (do zobaczenia od poniedzia³ku). Do najcenniejszych odkryÌ zalicza grób z prze³omu póŸnego neolitu i wczesnego br¹zu (ok. 3500 r. pne), drewnian¹ studniê z okresu wp³ywu Cesarstwa Rzymskiego, dwa piece metalurgiczne, ch³odniê i jamê dziegciarsk¹ z wczesnego œredniowiecza. - DziegieÌ by³ wtedy uniwersalnym produktem - t³umaczy archeolog - by³a to smolista substancja otrzymywana g³ównie z drewna brzozowego. DziegieÌ u¿ywano z powodzeniem jako lek, w sukiennictwie s³u¿y³ do konserwacji tkanin, w budownictwie do impregnacji drewna.

O wierne przedstawienie pieca postara³a siê Bo¿ena Buksik, wspó³organizatorka ekspozycji. Bêdziemy mogli równie¿ zobaczyÌ zrekonstruowany grób kobiety z epoki wczesnego br¹zu. - Szczegó³ow¹ analizê szkieletu otrzymaliœmy dos³ownie kilka dni temu - cieszy siê Wolanin. - Okaza³o siê, ¿e kobieta musia³a cierpieÌ z powodu niedo¿ywienia. Œwiadcz¹ o tym zachowane œlady na uzêbieniu.

Najbardziej kontrowersyjnym znaleziskiem okaza³ siê ¿elazny, kuty krzy¿ z X wieku. Jeœli okaza³oby siê, ¿e krzy¿ pochodzi z tego samego okresu, co jama, by³aby to nie lada sensacja. Zanim ów tajemniczy przedmiot trafi³ w rêce ekspertów, Wolanin nie móg³ siê opêdziÌ od ciekawskich. Wszyscy chcieli wiedzieÌ, sk¹d ten krzy¿ siê tam wzi¹³. - Musimy cierpliwie czekaÌ ekspertyzê. To mo¿e potrwaÌ nawet rok - uspokaja³ archeolog.

Dziœ ju¿ wiadomo, ¿e w opinii fachowców krzy¿yk pochodzi z epoki nowo¿ytnej i prawdopodobnie stanowi³ zwieùczenie pastora³u lub sztandaru koœcielnego. Jednak sk¹d siê wzi¹³ w takim miejscu, pozostanie chyba na zawsze tajemnic¹. Teraz bêdzie okazja, aby mu siê przyjrzeÌ z bliska.

- Wa¿nym odkryciem jest znalezienie dowodów na istnienie w tych okolicach kultury neolitycznej, czyli ponad 5 i pó³ tys. lat wstecz - uwa¿a Wolanin. - Dotychczas mieliœmy nik³e œlady, teraz dysponujemy konkretami w postaci krzemiennych grotów strza³ i oszczepów.

Kierownik jednego ze stanowisk, Tomasz Borkowski, zdradzi³ nam szczegó³y z ¿ycia mieszkaùców okolic dzisiejszego Sulechowa we wczesnym œredniowieczu. - Wtedy by³a tu niewielka osada bez obronnej palisady. Domów mog³o byÌ oko³o 300. W ka¿dym z nich wielodzietna rodzina wraz z dziadkami, czasem krowa jako "kaloryfer" w zimie. Ich ¿ycie koncentrowa³o siê raczej na zajêciach poza domem. Do domów wracali na sen, bo nawet paleniska by³y na zewn¹trz. Mieszkaùcy nie byli bogaci, powiedzia³bym wrêcz - Indianie. ¯yli z upraw, hodowli i rzemios³a. Stopniowy zanik osady nastêpuje w XII wieku. Mo¿e przenieœli siê do Sulechowa ? - domyœla siê archeolog.

Rezultaty badaĂą moÂżemy podziwiaĂŚ od najbliÂższego poniedziaÂłku w Muzeum Archeologicznym w ÂŚwidnicy. Otwarcie o godz. 13.

NadzĂłr nad badaniami pod Sulechowem prowadziÂło konsorcjum, w skÂład ktĂłrego weszÂło Stowarzyszenie Naukowe ArcheologĂłw Polskich - oddziaÂł Lubuski, Muzeum Archeologiczne ÂŚrodkowego Nadodrza w ÂŚwidnicy oraz Pracownia Archeologiczno - Konserwatorska z ÂŻar.