[Schwiebus.pl - ¦wiebodzin na starych kartach pocztowych, stare pocztówki, widokówki, kartki pocztowe]
Google
szukaj:
Menu g³ówne
strona g³ówna
strona artyku³ów
strona newsów
forum
ksiêga go¶ci
katalog stron
family tree
schwiebus.2002
schwiebus.2004
Ostatnio dodane
Zamkniêty o³tarz
Sukiennik ¶wieb...
Portret miasta ...
Podró¿e Pekaesem ...
Spod przymkniêtych ...
Los Sióstr ze Schwiebus
Tajemnice ...
Boromeuszki cd.
Historia zmian..
Sala Gotycka
Wernhera ¶cie¿kami
Kreatywni inaczej ..
Od legendy do ..
¦wiebodziñska legenda
Inskrypcja z 1735
Jakub Schickfus
Obrazki z przesz³o¶ci
Publikacje..
¦wiebodziñskie lecznictwo
Szpital
Wokó³ Ratusza
Odkrycie krypty
Bibliografia
Plac w przebudowie
Najazd na Ratusz
Dekret mianowania
Nowa twarz rynku
Na bruk nie wjedziesz
Odnówmy kamienice
Konsultacje
Hubertus Gabriel
Robert Balcke
Ruch wokó³ ratusza
Czasowy zarz±d
Przesiedleñcy 1945
Izba pami±tek
Wiekowe znaleziska
Spór wokó³ ratusza
Co dalej ze starówk±?
Granit pod ratuszem
Kronika Schickfusa
Pocz±tki - podsumowanie
Pocz±tki o¶wiaty
Najazd Zb±skiego
Maciej Kolbe
¦wiebodziñska "Solidarno¶æ"
Szcz±tki ¶w. Jerzego
Pieni±dze na ratusz
Pocz±tki o¶wiaty
Granit w ¶ródm..
Sulechów retro
Nowy Rok
¯ycie religijne
Odpolitycznianie ...
Ulice do poprawki
Wie¿a Bismarcka
Ko¶ció³ pw. ¶w. M.A.
Ko¶ció³ pw. N.M.P. K.P.
Zamek ...
Eberhard Hilscher
Baron J.H. v. Knigge
Z ¿ycia mieszczan
¦wiadectwo urodzenia
Sukiennictwo w dziejach
¯ary inwestuj± w starówkê
Strajk w Lubogórze w 1981 r.
Pocz±tki edukacji szkolnej
Pierwsze, szkolne lata
Kresy
Koniec niemieckiego panowania
Dramatyczne wydarzenia
Historyczne pocz±tki
Ratusz siê sypie
Schwiebüssen Schwibus
Dialog a badania arche
Unikalne Cmentarzyska
100 lat temu - 1904 r.
100 lat temu - 1902 r.
Aktualizacje
Ogólniak
Cmentarz miejski
Dekomunizacja ulic
PKP chce likwidowaæ..
Przesiedleñcy 1945
100 lat temu - 1906 r.
Spu¶cizna po Hilscherze
Dworzec z horroru
Piszczyñski Zenon
M. v. Knobelsdorff
Archeologia okolic
J.K. Sobociñski
Katalog C&Co.™
A.D. 2012
zbiór w³asny
katalog ulic
ostatnio dodane

2012-04-15
C&Co.™ 1208
C&Co.™ 1207
C&Co.™ 1206
C&Co.™ 1205
C&Co.™ 1204
C&Co.™ 1203
C&Co.™ 1202
C&Co.™ 1201
2012-04-05
C&Co.™ 1200
C&Co.™ 1199
C&Co.™ 1198
C&Co.™ 1197
C&Co.™ 1196
C&Co.™ 1195
C&Co.™ 1194
C&Co.™ 1193
C&Co.™ 1192
C&Co.™ 1191
C&Co.™ 1190
2012-03-30
C&Co.™ 1189
C&Co.™ 1188
C&Co.™ 1187
C&Co.™ 1186
C&Co.™ 1185
C&Co.™ 1184
C&Co.™ 1183
C&Co.™ 1182
C&Co.™ 1181
C&Co.™ 1180
C&Co.™ 1179
C&Co.™ 1178
C&Co.™ 1177
C&Co.™ 1176
C&Co.™ 1175
C&Co.™ 1174
C&Co.™ 1173
C&Co.™ 1172
C&Co.™ 1171
C&Co.™ 1170
C&Co.™ 1169
C&Co.™ 1168
C&Co.™ 1167
2012-03-22
C&Co.™ 1166
C&Co.™ 1165
C&Co.™ 1164
C&Co.™ 1163
C&Co.™ 1162
C&Co.™ 1161
C&Co.™ 1160
C&Co.™ 1159
C&Co.™ 1158
C&Co.™ 1157
C&Co.™ 1156
C&Co.™ 1155
C&Co.™ 1154
C&Co.™ 1153
C&Co.™ 1152
C&Co.™ 1151
C&Co.™ 1150
2012-03-12
C&Co.™ 1149
C&Co.™ 1148
C&Co.™ 1147
C&Co.™ 1146
C&Co.™ 1145
C&Co.™ 1144
C&Co.™ 1143
C&Co.™ 1142
C&Co.™ 1141
C&Co.™ 1140
C&Co.™ 1139
C&Co.™ 1138
C&Co.™ 1137
C&Co.™ 1136
C&Co.™ 1135
C&Co.™ 1134
C&Co.™ 1133
C&Co.™ 1132
C&Co.™ 1131
C&Co.™ 1130
C&Co.™ 1129
C&Co.™ 1128
C&Co.™ 1127
C&Co.™ 1126
C&Co.™ 1125
2012-03-03
C&Co.™ 1124
C&Co.™ 1123
C&Co.™ 1122
C&Co.™ 1121
C&Co.™ 1120
C&Co.™ 1119
2012-02-27
C&Co.™ 1118
C&Co.™ 1117
C&Co.™ 1116
2012-02-26
C&Co.™ 1115
C&Co.™ 1114
C&Co.™ 1113
C&Co.™ 1112
C&Co.™ 1111
C&Co.™ 1110
2012-02-25
C&Co.™ 1109
C&Co.™ 1108
C&Co.™ 1107
C&Co.™ 1106
C&Co.™ 1105
C&Co.™ 1104
C&Co.™ 1103
C&Co.™ 1102
C&Co.™ 1101
C&Co.™ 1100
2012-02-19
C&Co.™ 1099
C&Co.™ 1098
C&Co.™ 1097
C&Co.™ 1096
C&Co.™ 1095
2012-02-17
C&Co.™ 1094
C&Co.™ 1093
C&Co.™ 1092
C&Co.™ 1091
C&Co.™ 1090
C&Co.™ 1089
C&Co.™ 1088
C&Co.™ 1087
C&Co.™ 1086
C&Co.™ 1085
2012-02-13
C&Co.™ 1084
C&Co.™ 1083
C&Co.™ 1082
2012-02-12
C&Co.™ 1081
C&Co.™ 1080
C&Co.™ 1079
C&Co.™ 1078
C&Co.™ 1077
C&Co.™ 1076
C&Co.™ 1075
C&Co.™ 1074
C&Co.™ 1073
C&Co.™ 1072
2012-02-11
C&Co.™ 1071
C&Co.™ 1070
C&Co.™ 1069
C&Co.™ 1068
C&Co.™ 1067
C&Co.™ 1066
C&Co.™ 1065
C&Co.™ 1064
C&Co.™ 1063
C&Co.™ 1062
C&Co.™ 1061
Katalog C&Co.™
A.D. 2007
2007-03-12
C&Co.™ 1057
C&Co.™ 1056
C&Co.™ 1055
C&Co.™ 1054
C&Co.™ 1053
C&Co.™ 1052
C&Co.™ 1051
2007-03-11
C&Co.™ 1050
C&Co.™ 1049
C&Co.™ 1048
C&Co.™ 1047
C&Co.™ 1046
C&Co.™ 1045
C&Co.™ 1044
C&Co.™ 1043
C&Co.™ 1042
C&Co.™ 1041
C&Co.™ 1040
C&Co.™ 1039
C&Co.™ 1038
C&Co.™ 1037
C&Co.™ 1036
C&Co.™ 1035
C&Co.™ 1034
C&Co.™ 1033
C&Co.™ 1032
C&Co.™ 1031
C&Co.™ 1030
C&Co.™ 1029
C&Co.™ 1028
C&Co.™ 1027
C&Co.™ 1026
C&Co.™ 1025
C&Co.™ 1024
C&Co.™ 1023
C&Co.™ 1022
C&Co.™ 1021
C&Co.™ 1020
C&Co.™ 1019
C&Co.™ 1021
C&Co.™ 1020
C&Co.™ 1019
C&Co.™ 1018
2007-03-08
C&Co.™ 1017
C&Co.™ 1016
C&Co.™ 1015
C&Co.™ 1014
C&Co.™ 1013
C&Co.™ 1012
C&Co.™ 1011
C&Co.™ 1010
C&Co.™ 1009
C&Co.™ 1008
C&Co.™ 1007
C&Co.™ 1006
C&Co.™ 1005
C&Co.™ 1004
C&Co.™ 1003
2007-03-06
C&Co.™ 1002
C&Co.™ 1001
C&Co.™ 1000
C&Co.™ 0999
C&Co.™ 0998
C&Co.™ 0997
C&Co.™ 0996
C&Co.™ 0995
C&Co.™ 0994
C&Co.™ 0993
C&Co.™ 0992
C&Co.™ 0991
C&Co.™ 0990
C&Co.™ 0989
C&Co.™ 0988
C&Co.™ 0987
C&Co.™ 0986
C&Co.™ 0985
C&Co.™ 0984
C&Co.™ 0983
C&Co.™ 0982
C&Co.™ 0981
C&Co.™ 0980
C&Co.™ 0979
C&Co.™ 0978
C&Co.™ 0977
C&Co.™ 0976
2007-03-02
C&Co.™ 0975
C&Co.™ 0974
C&Co.™ 0973
C&Co.™ 0972
C&Co.™ 0971
C&Co.™ 0970
C&Co.™ 0969
C&Co.™ 0968
C&Co.™ 0967
C&Co.™ 0966
C&Co.™ 0965
C&Co.™ 0964
C&Co.™ 0963
C&Co.™ 0962
C&Co.™ 0961
C&Co.™ 0960
C&Co.™ 0959
C&Co.™ 0958
C&Co.™ 0957
Inne
forum
kontakt
bannery
download
logowanie
rekomenduj nas
Menu u¿ytkownika
Nie masz jeszcze konta? Mo¿esz sobie za³o¿yæ!
subskrypcja
informacje o zmianach na twój mail!
Artyku³y > ¦wiebodzin od 1945 roku > ¦wiebodzin 1945. Materialne warunki ¿ycia ludno¶ci I
  Okolice Najbli¿sze
Wydanie Nr 9 [103] wrzesieñ 2005

¦wiebodzin 1945 - Materialne warunki ¿ycia ludno¶ci

Niezwykle wa¿nym problemem do rozwi±zania, którym musia³y zaj±æ siê w³adze polskie by³o uruchomienie gospodarki na Ziemiach Zachodnich i Pó³nocnych. By³ to, bowiem warunek do prawid³owego rozwoju akcji osadniczej oraz popr± wy kondycji gospodarczej pañstwa. Bior±c pod uwagê fakt dynamiczniejszego rozwoju miast ni¿ wsi, w pierwszych dwóch powojennych latach, ich egzystencja uzale¿niona by³a od zapewnienia pracy mieszkañcom, dostarczenia im niezbêdnych wyrobów przemys³owych oraz mo¿liwo¶ci czê¶ciowej ich wymiany na produkty wiejskie. Natrafiono jednak na wiele przeszkód utrudniaj±cych szybkie uruchomienie przemys³u, bowiem obszar Ziem Zachodnich i Pomocnych nale¿a³ do regionów mniej rozwiniêtych w stosunku do pozosta³ych czê¶ci Niemiec. Na ten stan rzeczy wp³ywa³o wiele czynników.

Trzeba wspomnieæ o ogromnych zniszczeniach, które wyra¼nie hamowa³y start ¿ycia gospodarczego, gdy¿ rozmiar zniszczeñ maj±tku miejskiego na Ziemi Lubuskiej wyniós³ 50%, a szkody w przemy¶le oceniano na 80%. Oprócz tego powa¿nym zniszczeniom uleg³a drobna wytwórczo¶æ oraz obiekty u¿yteczno¶ci publicznej: wodoci±gi, kanalizacja, gazownie, elektrownie wraz z ich zapleczem technicznym.

 


Zapewne jeden z pierwszych dokumentów w powojennym ¦wiebodzinie

Rolnictwo równie¿ odnios³o znaczne straty, które oceniano na 30%. Wielko¶æ ta warta by³a 200 min przedwojennych z³otych.

Przeszkod± by³o równie¿ zniszczenie linii komunikacyjnych i taboru. Kolejnictwo by³o unieruchomione w 50%. Natomiast ¿eglugê rzeczn± uruchomiono dopiero w sierpniu 1945 roku.

Innym niemniej wa¿nym problemem by³ brak wykwalifikowanej kadry pracowniczej. St±d czêste by³y wypadki, ¿e pracê nad uruchomieniem niezbêdnych obiektów gospodarczych powierzono Niemcom.

Pierwsze oznaki aktywno¶ci gospodarczej by³y widoczne bezpo¶rednio po opanowaniu Ziemi Lubuskiej przez Armiê Czerwon±. Potrzeby armii oraz pozosta³ych niemieckich mieszkañców spowodowa³y konieczno¶æ uruchomienia, na tyle na ile by³o to mo¿liwe, obiektów komunalnych i spo¿ywczych, niemniej w³adze wojskowe preferowa³y nieograniczon± grabie¿ mienia niemieckiego. Do ZSRR trafia³y urz±dzenia techniczne, surowce mineralne i produkcyjne, a nawet ca³e fabryki. Ponadto niektóre obiekty uruchamiano wy³±cznie na potrzeby tocz±cej siê wojny. Zatrudniano w nich ludno¶æ niemieck±. Nastêpny krok nale¿a³ do rodz±cej siê administracji polskiej.

Struktura przemys³u w ¦wiebodzinie by³a typowa dla Ziem Zachodnich i Pomocnych. Przed 1945 r. dominowa³ w nim przemys³ w³ókienniczy i odzie¿owy skupiony w 4 fabrykach sukna i 2 zak³adach tekstylnych. Z ga³êzi gospodarki warto wymieniæ przemys³ drzewny (5 zak³adów) oraz przemys³ spo¿ywczy (9 zak³adów). Najwiêksz± fabryk± w mie¶cie i powiecie by³a fabryka gumy „Rekord Gummifabrik Lindenmann und Co" (obecnie Lubuskie Fabryki Mebli). W latach 1940-41 dodatkowo rozbudowano j± o budynki pó¼niejszych Lubuskich Zak³adów Termotechnicznych „Elterma". Drugim du¿ym obiektem by³ oddzia³ zak³adów elektrotechnicznych „Siemens", w którym produkowano aparaturê radiolokacyjn±.

W grudniu 1944 r. ewakuowano ten zak³ad do Niemiec. Zapewne w ten sposób zabezpieczono pewn± czê¶æ innych ¶wiebodziñskich fabryk. Dzia³ania wojenne oszczêdzi³y miastu du¿ych zniszczeñ, choæ ich stopieñ by³ zró¿nicowany.

 


Ekipa odgruzowuj±ca ¦wiebodzin

Po zajêciu miasta wojskowe w³adze radzieckie przyst±pi³y do zajêcia i czê¶ciowego wywozu pozosta³ego mienia niemieckiego. Przypuszczaæ mo¿na, ¿e kilka dni po zajêciu miasta przyst±piono do uruchomienia, przynajmniej niektórych zak³adów handlowych i us³ugowych obs³ugiwanych przez pozosta³ych mieszkañców. W tym czasie by³y unieruchomione przedsiêbiorstwa komunalne. Miasto by³o pokryte gruzami, trupami i padlin±. Stwarza³o to niebezpieczeñstwo wybuchu epidemii. Lecz 6 marca z Palêdzia przybyli do miasta Franciszek Ratajczak, Józef Gale i 15 ochotników, którzy uruchomili urz±dzenia stacji kolejowej. Tutaj te¿ powsta³a pierwsza na Ziemi Lubuskiej kasa stacyjna. Naczelnikiem zosta³, przyby³y 23 marca, W³adys³aw ¦migielski.

Zal±¿kiem w³adzy w mie¶cie nie byli kolejarze, ale 105 osobowa grupa inicjatywna z Poznania, która 28 marca przyjecha³a do ¦wiebodzina. Nastêpnego dnia (29.03) zorganizowano Zarz±d Miejski.

Od pierwszych dni administracja przyst±pi³a do wytê¿onej pracy: oczyszczenia miasta, naprawiono sieæ wodno-kanalizacyjn±, usuniêto niemieckie napisy i tablice, wykonano tablice z polskimi nazwami ulic i miejscowo¶ci, naprawiono jezdnie, chodniki i krawê¿niki, ponadto przyst±piono do bie¿±cych remontów obiektów pañstwowych np. MO, PUBP oraz prywatnych i ko¶cio³a.

Najwiêkszym mankamentem by³ dostêp do ¿ywno¶ci. Tym zaj±³ siê Referat Aprowizacji przy starostwie. Przez dwa dni tj. 29 i 30 marca referat zajmowa³ siê dystrybucj± ¿ywno¶ci otrzymanej od komendantury, pó¼niej zakupiono konia i wóz, którym przewo¿ono z wiosek ¿ywno¶æ. Podstawowym artyku³em konsumpcyjnym by³y ziemniaki, gdy¿ zbo¿e, m±kê oraz 98% byd³a w³adze radzieckie wys³a³y do ZSRR. Wydzia³owi uda³o siê zdobyæ 10 krów, a komendantura codziennie dostarcza³a 60 l mleka. Korzysta³y z niego polskie dzieci, chorzy oraz szpital PCK. Deficyt ¿ywno¶ciowy dotyczy³ niemal¿e wszystkiego, dlatego wprowadzono karty ¿ywno¶ciowe. Tygodniowa racja Polaków wynosi³a 0,5 kg miêsa i 3 kg chleba, natomiast Niemcom zatrudnionym w Magistracie, przys³ugiwa³o 0,75 kg chleba i 0,25 kg miêsa. Cz³onkowie ich rodzin i pozostali Niemcy otrzymywali po³owê racji pracuj±cych. Ponadto Wydzia³ Gospodarczy Zarz±du Miasta, dysponowa³ na pocz±tku swojej pracy 5 krowami. Dawa³y one dziennie oko³o 301 mleka.

Sytuacja zaczê³a siê poprawiaæ w drugiej po³owie roku. W mie¶cie funkcjonowa³o ponad 20 restauracji i jad³odajni, 10 piekarñ, 12 rze¼ni, 5 kolonialek, sk³ad rybny, sk³ad nabia³u, 2 rozlewnie piwa i lemoniady i 1 sklep monopolowy. Jesieni± 16 pa¼dziernika, uruchomiono przejêt± od w³adz radzieckich Rze¼niê Miejsk± przy ul. Poznañskiej. Ceny towarów by³y jednak wysokie, a wynagrodzenia niskie. Czêsto ludzie pracowali za ¿ywno¶æ, gdy¿ w obiegu by³o ma³o pieniêdzy. ¦rednie wynagrodzenie w 1945 r. burmistrza S. B³aszaka wynosi³o 1314,30 z³. Podczas, gdy ceny chleba w pa¼dzierniku wynosi³y 8 z³ za kilogram chleba razowego i 15 z³ za kilogram chleba bia³ego.

 


Zdjêcia ze zbiorów MR w ¦wiebodzinie

Powa¿n± trudno¶ci± by³o te¿ zakwaterowanie rosn±cej liczby mieszkañców. W mie¶cie nie by³y znane oficjalne przypadki tzw. „dzikiego lokatorstwa" bowiem od 2 kwietnia funkcjonowa³ Wydzia³ Mieszkaniowy przy ZM. Liczba budynków mieszkalnych wynosi³a 938. Znajdowa³o siê w nich 1140 niezniszczonych lokali mieszkalnych, które za 20 z³ przydzielano osiedlaj±cym siê. Wydzia³ dokona³ te¿ spisu i przet³umaczenia nazw 73 ulic, spisu lokali mieszkalnych oraz sporz±dzi³ wykaz obiektów gospodarczych oraz przeznaczonych do rozbiórki.

Ze wzglêdu na znaczne zniszczenie przemys³u w ¦wiebodzinie, pocz±tkowo pracê zaczê³y drobne i ¶rednie zak³ady rzemie¶lnicze, spo¿ywcze i komunalne. By³o to mo¿liwe dziêki temu, ¿e tego rodzaju „zdobycz wojenna" raczej nie interesowa³a Armii Czerwonej. Umo¿liwia³o to osiedleñcom posiadaj±cym fach rzemie¶lniczy stosunkowo szybkie objêcie opuszczonych obiektów. Do marca 1946 roku wszystkie one by³y rozdzielone.

Ponadto od marca 1946 roku w zlikwidowanym getcie uruchomiono rze¼niê, piekarniê, jad³odajniê, chemiczn± oczyszczalniê odzie¿y wraz z punktem krawieckim, 9 sklepów, warsztat ¶lusarski i warsztat kowalski, c.d.n.

 

Waldemar Wachowski


komentarz[0] |

© 2001-2012 by Robert Ziach C&Co. A.G.™ ® 2012 by Schwiebus.pl
Wszelkie prawa zastrze¿one.

0.012 | powered by jPORTAL 2